Geschiedenis

Al vele eeuwen vormen de Gasthuisvelden een bijzondere plek in de stad. Net als op andere plaatsen in het historische stadscentrum is ook hier geregeld gesloopt en gebouwd. Denk aan de oersterke vestingwerken die Breda ruim 300 jaar beschermden en 150 jaar geleden overbodig bleken. Of aan het water van de Mark dat er al heel lang stroomde voordat Breda bestond, maar in 1941 plaats moest maken voor de Markendaalseweg.

Jarenlang werden bewoners door de overheid ontboden in de Gasthuisvelden. Je kreeg toegang tot de gebouwen en terreinen nadat je een brief met datum en tijdstip had ontvangen. En het was maar zeer de vraag of je daar wel zin in had.

Als jongeman uit West-Brabant, werd je als je 17 jaar was, opgeroepen door het ministerie van Defensie. Je moest gekeurd worden en je daarvoor melden in het gebouw van de indelingsraad op Seelig-Zuid.

Het zal ook heel wat Bredanaars of een van hun familieleden en vrienden zijn overkomen dat ze, bijvoorbeeld door werkloosheid, een afspraak hadden met een medewerker van het GAK (later UWV). Het onderwerp was natuurlijk heel persoonlijk en de uitkomst kon ingrijpend zijn, want had jij nog wel recht op een uitkering?

En hoe zou je je voelen als ouder, als je gebeld werd door de politie om je kind of partner op te halen uit het politiekantoor aan de Markendaalseweg, omdat deze was opgepakt na een te gezellig nachtje in de binnenstad?

Een bezoekje aan het Kadaster ging over iets wat een belangrijke basis vormt in je leven, namelijk dat stukje dat je van jou mag noemen. Het huis waar je woont, slaapt en eet, de plek waar je bedrijf staat. Bij onenigheid over het eigendom hoort een bezoek aan het Kadaster.

Had je een keer een fout gemaakt bij je belastingaangifte? Dan moest je je melden aan de balie van het belastingkantoor en werd je geacht je huishoudboekje prijs te geven.

Tot slot, als je echt ondeugend was geweest, moest je voorkomen aan de overkant, in de rechtbank. En de uitspraak kon het tijdelijke einde van je vrijheid tot gevolg hebben.

Met het vertrek van al deze overheidsdiensten komt er de kans om dit stuk van de stad weer terug te geven aan de bewoners. Om dit deel van de Bredase binnenstad een plek te laten worden waar mensen elkaar ontmoeten, waar je je gastvrij ontvangen voelt. Waar je kunt studeren, met je hondje door het park kan lopen, op een brug naar de rondvarende bootjes kunt turen, een woning kunt huren of kopen dicht bij het stadshart, kunt leven met een park en de singel binnen handbereik.

Foto: De barakken lagen aan de voormalige Lange Gampelstraat (nu de Pelmolenstraat) en begonnen bij het plein voor de Haagpoort (Stadsarchief Breda)